ayak burkulması ne demek?
Ayak Burkulması
Ayak burkulması, ayak bileğini destekleyen ligamentlerin (bağların) aşırı gerilmesi veya yırtılması sonucu meydana gelen yaygın bir yaralanmadır. Genellikle ayak bileğinin içe doğru dönmesi (inversiyon) sonucu oluşur.
Nedenleri:
- Ani hareketler veya dönüşler
- Dengesiz zeminlerde yürüme veya koşma
- Spor aktiviteleri (özellikle basketbol, futbol, voleybol gibi)
- Düşmeler
- Yanlış ayakkabı seçimi
- Önceden geçirilmiş burkulmalar
Belirtileri:
- Ağrı
- Şişlik
- Morarma
- Ayak bileğini hareket ettirmede zorluk
- Ayak bileğine yük verememe
- Hassasiyet
Dereceleri:
Ayak burkulmaları, ligament hasarının şiddetine göre derecelendirilir:
- 1. Derece: Ligamentlerde hafif gerilme veya küçük yırtıklar.
- 2. Derece: Ligamentlerde kısmi yırtık.
- 3. Derece: Ligamentlerde tam yırtık.
Tedavi:
Tedavi, burkulmanın derecesine göre değişir:
- İlk Yardım (RICE):
- Rest (Dinlenme): Ayak bileğine yük vermekten kaçının.
- Ice (Buz): Şişliği azaltmak için 20 dakikalık aralıklarla buz uygulayın.
- Compression (Kompresyon): Bandaj ile ayak bileğini sarın.
- Elevation (Yükseltme): Ayak bileğini kalp seviyesinin üzerinde tutun.
- Ağrı kesiciler
- Fizik tedavi (egzersizler, güçlendirme)
- Cerrahi (nadir durumlarda, şiddetli yırtıklarda)
Önleme:
- Uygun ayakkabı seçimi
- Egzersiz öncesinde ısınma
- Denge egzersizleri
- Kasları güçlendirme
- Düzensiz zeminlerde dikkatli olma
- Önceden geçirilmiş burkulmalara karşı dikkatli olma
Ne zaman doktora başvurmalı:
- Şiddetli ağrı ve şişlik
- Ayak bileğine yük verememe
- Açık yara
- Morarma
- Belirtilerde iyileşme olmaması